جهان کوچک ناایدئولوگ‌ها
جهان کوچک ناایدئولوگ‌ها . ادامه خبر را در مجله خبری نیوز ایران دنبال کنید. جهان کوچک ناایدئولوگ‌ها محمد نهاوندیان، رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت یازدهم، اخیراً در یک نشست بیان کرده است: «اکنون زمان...
جهان کوچک ناایدئولوگ‌ها . ادامه خبر را در مجله خبری نیوز ایران دنبال کنید.
جهان کوچک ناایدئولوگ‌ها
محمد نهاوندیان، رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت یازدهم، اخیراً در یک نشست بیان کرده است: «اکنون زمان آن است که در برخی از مفروضات و پیش‌فرض های ایدئولوژیک خود تجدید نظر کنیم. نمی توان با رویکردهای ایدئولوژیک، منافع ملی را تأمین کرد.
اگر چیزی غیر قابل تغییر است، انزوا و ترس از واقعیت و دوری از آن، ما را به اهداف و منافع مان نخواهد رساند. برای موفقیت در عرصه های بین المللی، باید به طور فعال در آن حضور داشته باشیم. ترس از جهان و بیگانگان ما را به جایی نخواهد رساند و نخواهد رساند.»
ناایدئولوگ ها جهان کوچک
اظهارات محمد نهاوندیان درباره جهان هراسی و ضرورت بازنگری در پیش فرض های ایدئولوژیک، به نظر می رسد بیشتر از آنکه نقدی سازنده به سیاست خارجی ایران باشد، تلاشی برای توجیه ناکامی های دولت روحانی و تقویت روایت غرب در مذاکرات فعلی است.
سوابق تاریخی نشان می دهند که دولت روحانی با تمرکز بیش از حد بر غرب و نادیده گرفتن ظرفیت های شرق، به نوعی جهان خود را محدود کرد و فرصت های زیادی را از دست داد.
در مقابل، رویکرد چند جانبه گرایانه ای که در سال های اخیر اتخاذ شده، نشان دهنده توانایی ایران در برقراری تعامل فعال با جهان است، بدون اینکه در برابر فشار های غرب تسلیم شود.
زمینه سازی برای اتهام به ایران
نهاوندیان در اظهارات خود به طور غیر مستقیم جمهوری اسلامی ایران را به جهان هراسی و بیگانه هراسی متهم کرده و ادعا که پیش فرض های ایدئولوژیک مانع از تأمین منافع ملی شده اند. این سخنان در شرایطی بیان می شود که ایران در سال های اخیر بار ها به مسیر دیپلماسی و مذاکره روی آورده است.
توافق هسته ای برجام نمونه‌ای بارز از تلاش ایران برای تعامل با جامعه جهانی به شمار می رود. با این حال، ایالات متحده در سال 2018 به طور یک‌جانبه از برجام خارج شد و تحریم های گسترده‌ای را علیه ایران وضع کرد.
اتهام به ایران زمینه سازی
در مذاکرات اخیر، طرف های غربی با طرح خواسته هایی فراتر از توافق اولیه، از جمله توقف کامل غنی سازی اورانیوم، عملاً مذاکرات را به بن بست کشانده اند. در این شرایط، اتهام جهان هراسی به ایران نه تنها نادرست به نظر می رسد، بلکه می تواند به عنوان ابزاری برای توجیه شکست دیپلماسی از سوی آمریکا مورد استفاده قرار گیرد.
این اظهارات، چه به‌طور عمدی و چه غیرعمدی، به تقویت روایت غرب مبنی بر مقصر بودن ایران در ناکامی مذاکرات کمک می‌کند. در واقع، چنین مواضعی در داخل ایران می تواند به تقویت «سمبه» دونالد ترامپ منجر شود.
جهان هراسی یا جهان کوچک دولت روحانی
اتهام جهان هراسی بیشتر به رویکرد دولت حسن روحانی، که نهاوندیان یکی از اعضای کلیدی آن بود، مربوط می شود تا به کلیت نظام جمهوری اسلامی. در دوره هشت ساله ریاست جمهوری روحانی (1392-1400)، سیاست خارجی این دولت عمدتاً بر تعامل با غرب، به ویژه آمریکا و اروپا، متمرکز بود.
برای دولت روحانی، جهان عمدتاً به غرب محدود می شد و این «جهان کوچک» موجب شد تا فرصت های همکاری با کشور هایی مانند چین، هند، روسیه و دیگر قدرت های نو ظهور از دست برود و دهه 90 به عنوان دهه ای تاریک برای اقتصاد ایران شناخته شود.
یکی از نمونه های بارز این رویکرد، نحوه تعامل دولت روحانی با چین بود. در سفر رئیس جمهور چین، شی جین‌پینگ، به ایران در سال 1394، حسن روحانی نه تنها شخصاً به استقبال او نرفت، بلکه رفتار تیم دیپلماتیک ایران به گونه ای بود که باعث شد رئیس جمهور چین سفر سه روزه اش را به دو روز کاهش دهد.
پیامد های سیاست غرب‌محور
سیاست غرب محور دولت روحانی نه تنها نتوانست روابط با شرق را تقویت کند، بلکه در نهایت به شکست در مذاکرات با غرب نیز منجر شد. پس از خروج آمریکا از برجام، دولت روحانی به امید بازگشت آمریکا به توافق و رفع تحریم ها، از پیگیری جدی روابط با سایر کشور ها خودداری کرد.
این رویکرد باعث شد ایران در عرصه بین‌المللی فرصت‌های زیادی را از دست بدهد. به‌عنوان مثال، روابط اقتصادی و سیاسی با چین و روسیه که می‌توانستند به عنوان وزنه‌ای در برابر فشار های غرب عمل کنند، به دلیل عدم توجه کافی تضعیف شدند.
اتهام ایدئولوژی زدگی و واقعیت های تاریخی
تاریخ دیپلماسی ایران نشان می دهد که جمهوری اسلامی در دوره های مختلف توانسته است با حفظ اصول خود، روابط سازنده ای با جامعه جهانی برقرار کند. به عنوان مثال، همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی، شرکت در مذاکرات هسته ای و تعاملات گسترده با کشور های همسایه، همگی گواهی بر انعطاف پذیری ایران در عرصه بین المللی هستند.
واقعیت های تاریخی اتهام ایدئولوژی
در مقابل، این غرب است که با بدعهدی های مکرر، از جمله خروج از برجام و اعمال تحریم های غیر قانونی، اعتماد ایران را آسیب پذیر کرده است. بنابراین، به جای متهم کردن ایران به ایدئولوژی زدگی، بهتر است نهاوندیان و همفکرانش به نقد سیاست های یک جانبه گرایانه غرب بپردازند که عملاً دیپلماسی را به بن بست رسانده اند.
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
رایزنی معاون عراقچی با دستیار علی‌افروند نزولی قیمت جهانی نفتقیمت گذاری خودرو‌های وارداتی